gepubliceerd op 29 april

Mr. Grégory Homans

In deze bijzondere periode wordt veel nagedacht, onder andere over vermogensplanning. Ook al is het door de lockdown niet meer mogelijk om notariële aktes te verlijden (met uitzondering van dringende aktes), toch is er niets dat u ervan weerhoudt om bepaalde zaken van bij u thuis te regelen. Enkele voorbeelden.

SCHENKING VAN FINANCIËLE ACTIVA

Het is mogelijk om via de homebanking-applicatie een bankoverschrijving te doen en later, in het kader van een overeenkomst die wordt afgesloten tussen de schenker en de begiftigde, vast te stellen dat deze overschrijving bedoeld was als schenking. Voor het opstellen van een dergelijke overeenkomst is er geen tussenkomst van een notaris vereist. Deze overeenkomst kan worden opgesteld door een advocaat die ervoor zorgt dat de transactie zo wordt geregeld dat aan de wensen van de schenker wordt voldaan. Dit document wordt vervolgens door de partijen van thuis uit ondertekend.

Schenken zonder afstand te doen van zijn vermogen

Een schenking via de bank kan specifiek zo worden geregeld dat de schenker de gewenste rechten en garanties op het geschonken vermogen behoudt.

De schenker kan ook bepaalde voorzieningen treffen met als doel de garantie te bieden dat de levensstandaard van zijn echtgenoot bij zijn overlijden wordt gehandhaafd.

Belastingheffing

Fiscaal gezien zijn de partijen vrij om te beslissen of ze hun bankgift al dan niet registreren bij de fiscus. In het geval van een spontane registratie worden registratierechten tussen 3% en 7% (afhankelijk van de familierelatie en het bevoegde Gewest) in rekening gebracht. Als de schenking niet wordt geregistreerd, is er geen belasting verschuldigd als de schenker niet binnen de 3 jaar na de schenking overlijdt. In Vlaanderen wordt deze periode binnenkort verlengd tot 4 jaar. Indien de schenker binnen deze periode overlijdt, moet de begiftigde successierechten betalen op de geschonken activa. Het tarief van de successierechten loopt geleidelijk op. Afhankelijk van het gewest kan dit oplopen tot 30% in de eerste lijn (wanneer kinderen, echtgenook en in sommige gevallen de wettelijk samenwonende erven) of tot 80% in de andere gevallen. Het fiscale risico dat gepaard gaat met een vroegtijdig overlijden, kan op verschillende manieren worden gedekt.

Als er veel geld op het spel staat en/of de situatie complex is (bijvoorbeeld als de door de schenker nagestreefde doelstellingen heel genuanceerd zijn), is voorzichtigheid geboden en is het aanbevolen om een beroep te doen op een specialist voor de uitvoering van de schenking en, in het bijzonder, de opstelling van de vereiste documenten. Zo kan worden voorkomen dat de transactie door de fiscus wordt aangevochten (met name op basis van fiscaal misbruik) en kan worden gewaarborgd dat alle door de schenker en/of zijn echtgenoot gewenste rechten en waarborgen worden gerespecteerd.

LEVENSVERZEKERING

Ook een levensverzekering kan over het algemeen online of vanop afstand worden afgesloten.

Schenken en de controle houden

In het kader van een vermogensplanning kan de inschrijver, door gebruik te maken van een levensverzekering, de daadwerkelijke overdracht van zijn financieel vermogen aan de persoon die hij wenst te begunstigen, uitstellen. Zo behoudt hij de controle over de activa die in de levensverzekering zijn gestort en over de inkomsten die daarmee gegenereerd worden. Dankzij deze flexibiliteit is de levensverzekering vaak een uitstekend instrument voor vermogensplanning dat alle door de verzekeringnemer nagestreefde doelstellingen mogelijk maakt.

Successierechten & belastingen op spaargeld (roerende voorheffing, beurstaksen, enz.)

Fiscaal gezien kan de situatie zo worden geregeld dat de begunstigde van de polis, op het moment dat de polis afloopt, over het verzekerde kapitaal beschikt en daarbij volledig wordt vrijgesteld van belastingen.

Een ander voordeel van de levensverzekering is dat ze de rentabiliteit van de effectenportefeuille verhoogt door de belasting op het spaargeld van de in de polis opgenomen activa aanzienlijk te verlagen.

Aangezien levensverzekeringen zich op het kruispunt bevinden van het burgerlijk recht, het fiscaal recht en bepaalde specifieke wetten, kan een inadequaat gebruik van dit instrument zowel op burgerlijk als op fiscaal vlak nadelig zijn. Daarom moet bij de implementering van een levensverzekering bijzonder voorzichtig te werk worden gegaan.

TESTAMENT

Een testament dat volledig met de hand is opgesteld, gedateerd en ondertekend door de erflater, is voor het Belgische recht perfect geldig.

Personen die niet tevreden zijn over de verdeling van nalatenschap zoals voorzien door het Belgische recht, kunnen daar op basis van een testament, en binnen bepaalde grenzen, van afwijken. Het is echter verboden om een van zijn kinderen te onterven.

Sinds 1 september 2018 is de erfreserve van de kinderen steevast vastgesteld op 50% van de erfboedel die de kinderen onderling verdelen. In sommige gevallen kan men profiteren van zijn testament om zijn nalatenschap te onderwerpen aan een buitenlands burgerlijk erfrecht. Bepaalde buitenlandse rechten zijn niet bekend met het begrip erfreserve (Engeland, Israël, enz.) of vatten deze anders op; dit biedt interessante perspectieven.

Een testament is een zeer flexibel instrument waarmee men de verdeling van zijn nalatenschap kan aanpassen aan zijn eigen doelstellingen en men kan anticiperen op een hele reeks praktische problemen bij onverwacht overlijden.

Voor mensen die geen erfgenamen in de eerste lijn hebben, kan een duolegaat voorzien worden. Dit komt over het algemeen neer op het nalaten van een vermogen aan een vereniging of een liefdadigheidsinstelling, waarbij deze laatste verantwoordelijk is voor het storten van een nettobedrag aan successierechten aan de personen die de erflater wenst te begiftigen. Op deze manier kunnen heel wat belastingen bespaard worden en wordt tegelijk een goed doel ondersteunt. In Vlaanderen zal het fiscale voordeel van het duolegaat binnenkort echter verdwijnen.

Contacteer Mr. Grégory Homans, partner van het in fiscaal recht gespecialiseerde advocatenkantoor Dekeyser & Associés voor meer informatie. www.dekeyser-associes.com

Le Point

E-vermogensplanning : organiseer uw vermogen van thuis uit!
Pour télécharger ou imprimer ce document PDF, veuillez cliquer sur l'icon ci-dessus